Bí đỏ cao sản có tên khoa học là Cucurbita pepo Cucurbita moschata thuộc họ bầu. Cây có nguồn gốc từ Trung Mỹ, thích hợp với những vùng khí hậu nhiệt đới, mát mẻ.
1. Đặc điểm chung
- Bí đỏ có thể trồng ở đồng bằng cho đến cao nguyên. Nhiệt độ thích hợp cho cây phát triển là 18 – 27 độ C. Cây sinh trưởng tốt trong điều kiện cường độ chiếu sáng mạnh, có khả năng chịu hạn khá nhưng nếu khô hạn quá dễ bị rụng hoa và trái non.
- Quả bí đỏ có nhiều vitamin A, trái chứa 85 - 91% nước, chất đạm 0,8 - 2 g, chất béo 0,1 - 0,5 g, chất bột đường 3,3 - 11 g, cho năng lượng 85 -170 kJ/100 g. Ngoài ra, hoa, lá và đọt non cũng được dùng làm rau ăn.
- Rễ bí đỏ phát triển mạnh, ăn sâu và có rễ phụ lan rộng nên có khả năng chịu hạn tốt. Đây là cây rau được chú ý canh tác đầu tiên trên những vùng đất mới khai phá
- Lá: Lá bí đỏ là lá đơn, mọc cánh, cuống dài, phiến lá rộng có xẻ thùy cạn, màu xanh hay lốm đốm trắng.
- Thân: Thân bò có tua cuốn. Thân có khả năng ra rễ. Tua cuốn phân nhánh mọc ở đốt thân.
- Hoa: Hoa đơn phái cùng cây, to, cánh màu vàng, thụ phấn nhờ côn trùng. Trong điều kiện khí hậu không thuận hợp cây sinh ra hoa lưỡng tính hay hoa đực bất thụ.
- Thời điểm gieo trồng: Bí đỏ cao sản thích hợp gieo trồng từ tháng 11 - 1 dương lịch, thu hoạch tháng 3 - 4 dương lịch; mùa mưa gieo tháng 5 - 6, thu hoạch tháng 8 - 9 dương lịch.
2. Kỹ thuật gieo trồng và chăm sóc bí đỏ
- Hạt giống bí đỏ cao sản hiện được bán nhiều tại các cửa hàng bán hạt giống rau, bạn nên lựa chọn hạt giống chất lượng, có tỉ lệ nảy mầm cao, không sâu bệnh như vậy sẽ cho năng suất cao.
- Đất trồng: Nếu trồng với diện tích lớn có thể dùng đất bờ hoặc đất ruộng sau mỗi vụ lúa, nếu được nên dùng đất mới khai phá, sẽ giúp cây phát triển tốt. Khi trồng chú ý lên luống, mặt luống rộng rộng 0,7 m, cao 0,2 - 0,3 m, khoảng cách cây trên luống 0,5 - 0,7 m.
- Bầu hoặc khay trồng: Nên dùng bầu hoặc khay để ươm hạt, bỏ đất vào bầu để chuẩn bị gieo hạt.
- Xử lý hạt giống: Ngâm hạt trong nước ấm từ 2 – 4 giờ trước khi gieo trồng. Chuẩn bị bầu, gieo hạt trực tiếp lên. Đặt bầu ở những nơi thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời. Khi cây con có 1 – 2 lá sẽ tiến hành gieo trồng ngoài bãi.
- Tưới nước: Cung cấp độ ẩm cho cây bằng cách tưới nước 2 lần/ngày. Cung cấp đầy đủ nước trong mùa khô, nhất là giai đoạn ra hoa. Thoát nước tốt trong mùa mưa không để rễ cây bị úng.
- Bón phân: Bí đỏ cao sản nên dùng phân bón hữu cơ, phân lân và phân kali để bón. Sau 10 ngày kể từ khi gieo trồng, hòa phân bón cùng nước và tưới cho cây. Ngoài lượng phân trên có thể phun phân qua lá định kỳ 7 - 10 ngày/lần như Bayfolan, HVP, Komix, Bioted... với nồng độ khuyến cáo trên nhản chai thuốc giúp cây khoẻ mạnh, tăng trưởng nhanh, cho trái tốt.
- Tạo hình bằng cách cắt nhánh trên cây. Mỗi cây chỉ nên chừa 2 - 4 nhánh tốt nhất để cây tập trung dinh dưỡng nuôi trái. Cũng tỉa bớt các lá chân hoặc lá vàng úa, giúp thông thoáng ong bướm dể tìm hoa hút nhụy, tăng tỉ lệ đậu trái.
- Thụ phấn: Việc thụ phấn nhân tạo sẽ giúp tăng năng suất hơn. Sau 35 ngày kể từ khi gieo trồng, cây sẽ nở hoa và khi đó nên tiến hành thụ phấn vào mỗi buổi sáng sớm. Ngắt hoa đực, bỏ hết đài và cánh hoa, quét nhị đực lên nướm vòi nhụy. Không nên phun thuốc trừ sâu xông hơi mạnh trong thời gian chấm nụ. Mỗi cây thường để 1 - 3 trái tùy theo khoảng cách trồng và độ phì của đất.
- Phòng trừ sâu bệnh: Bí đỏ cao sản thường bị các loại sâu bệnh tấn công như sâu xanh. Bạn có thể dùng biện pháp thủ công như dùng tay để bắt sâu, hạn chế sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật. Trừ những trường hợp cây bị bệnh quá nặng, khi đó mới cần đến thuốc bảo vệ thực vật.
- Thu hoạch: Với bí đỏ cao sản, có thể thu hoạch khi trái còn non. Nếu để dự trử lâu nên thu khi trái thật già vỏ cứng có màu vàng, có lớp sừng, có phấn, cuống vàng và cứng, dùng dao cắt cả cuống đem về bôi vôi vào mặt cắt giữ nơi thoáng mát.
1. Đặc điểm chung
- Bí đỏ có thể trồng ở đồng bằng cho đến cao nguyên. Nhiệt độ thích hợp cho cây phát triển là 18 – 27 độ C. Cây sinh trưởng tốt trong điều kiện cường độ chiếu sáng mạnh, có khả năng chịu hạn khá nhưng nếu khô hạn quá dễ bị rụng hoa và trái non.
- Quả bí đỏ có nhiều vitamin A, trái chứa 85 - 91% nước, chất đạm 0,8 - 2 g, chất béo 0,1 - 0,5 g, chất bột đường 3,3 - 11 g, cho năng lượng 85 -170 kJ/100 g. Ngoài ra, hoa, lá và đọt non cũng được dùng làm rau ăn.
- Rễ bí đỏ phát triển mạnh, ăn sâu và có rễ phụ lan rộng nên có khả năng chịu hạn tốt. Đây là cây rau được chú ý canh tác đầu tiên trên những vùng đất mới khai phá
- Lá: Lá bí đỏ là lá đơn, mọc cánh, cuống dài, phiến lá rộng có xẻ thùy cạn, màu xanh hay lốm đốm trắng.
- Thân: Thân bò có tua cuốn. Thân có khả năng ra rễ. Tua cuốn phân nhánh mọc ở đốt thân.
- Hoa: Hoa đơn phái cùng cây, to, cánh màu vàng, thụ phấn nhờ côn trùng. Trong điều kiện khí hậu không thuận hợp cây sinh ra hoa lưỡng tính hay hoa đực bất thụ.
- Thời điểm gieo trồng: Bí đỏ cao sản thích hợp gieo trồng từ tháng 11 - 1 dương lịch, thu hoạch tháng 3 - 4 dương lịch; mùa mưa gieo tháng 5 - 6, thu hoạch tháng 8 - 9 dương lịch.
2. Kỹ thuật gieo trồng và chăm sóc bí đỏ
- Hạt giống bí đỏ cao sản hiện được bán nhiều tại các cửa hàng bán hạt giống rau, bạn nên lựa chọn hạt giống chất lượng, có tỉ lệ nảy mầm cao, không sâu bệnh như vậy sẽ cho năng suất cao.
- Đất trồng: Nếu trồng với diện tích lớn có thể dùng đất bờ hoặc đất ruộng sau mỗi vụ lúa, nếu được nên dùng đất mới khai phá, sẽ giúp cây phát triển tốt. Khi trồng chú ý lên luống, mặt luống rộng rộng 0,7 m, cao 0,2 - 0,3 m, khoảng cách cây trên luống 0,5 - 0,7 m.
- Bầu hoặc khay trồng: Nên dùng bầu hoặc khay để ươm hạt, bỏ đất vào bầu để chuẩn bị gieo hạt.
- Xử lý hạt giống: Ngâm hạt trong nước ấm từ 2 – 4 giờ trước khi gieo trồng. Chuẩn bị bầu, gieo hạt trực tiếp lên. Đặt bầu ở những nơi thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời. Khi cây con có 1 – 2 lá sẽ tiến hành gieo trồng ngoài bãi.
- Tưới nước: Cung cấp độ ẩm cho cây bằng cách tưới nước 2 lần/ngày. Cung cấp đầy đủ nước trong mùa khô, nhất là giai đoạn ra hoa. Thoát nước tốt trong mùa mưa không để rễ cây bị úng.
- Bón phân: Bí đỏ cao sản nên dùng phân bón hữu cơ, phân lân và phân kali để bón. Sau 10 ngày kể từ khi gieo trồng, hòa phân bón cùng nước và tưới cho cây. Ngoài lượng phân trên có thể phun phân qua lá định kỳ 7 - 10 ngày/lần như Bayfolan, HVP, Komix, Bioted... với nồng độ khuyến cáo trên nhản chai thuốc giúp cây khoẻ mạnh, tăng trưởng nhanh, cho trái tốt.
- Tạo hình bằng cách cắt nhánh trên cây. Mỗi cây chỉ nên chừa 2 - 4 nhánh tốt nhất để cây tập trung dinh dưỡng nuôi trái. Cũng tỉa bớt các lá chân hoặc lá vàng úa, giúp thông thoáng ong bướm dể tìm hoa hút nhụy, tăng tỉ lệ đậu trái.
- Thụ phấn: Việc thụ phấn nhân tạo sẽ giúp tăng năng suất hơn. Sau 35 ngày kể từ khi gieo trồng, cây sẽ nở hoa và khi đó nên tiến hành thụ phấn vào mỗi buổi sáng sớm. Ngắt hoa đực, bỏ hết đài và cánh hoa, quét nhị đực lên nướm vòi nhụy. Không nên phun thuốc trừ sâu xông hơi mạnh trong thời gian chấm nụ. Mỗi cây thường để 1 - 3 trái tùy theo khoảng cách trồng và độ phì của đất.
- Phòng trừ sâu bệnh: Bí đỏ cao sản thường bị các loại sâu bệnh tấn công như sâu xanh. Bạn có thể dùng biện pháp thủ công như dùng tay để bắt sâu, hạn chế sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật. Trừ những trường hợp cây bị bệnh quá nặng, khi đó mới cần đến thuốc bảo vệ thực vật.
- Thu hoạch: Với bí đỏ cao sản, có thể thu hoạch khi trái còn non. Nếu để dự trử lâu nên thu khi trái thật già vỏ cứng có màu vàng, có lớp sừng, có phấn, cuống vàng và cứng, dùng dao cắt cả cuống đem về bôi vôi vào mặt cắt giữ nơi thoáng mát.
0 comments:
Post a Comment